keatsklauw

Hulp gezocht! Kaatsmuseum zoekt foto

In de achttiende en begin negentiende eeuw hing aan de buitenkant van een herberg soms een kaatsklauw. Als daar een kaatsbal in was geplaatst, betekende het dat er binnen iemand was die een ander uitdaagde om tegen hem te kaatsen. In de meeste gevallen was de inzet een geldbedrag of om het betalen van het gelag na afloop.

Het Keatsmuseum is op zoek naar een foto van een keatsklauw, zichtbaar hangend aan de gevel van een herberg of café. Een keatsklauw hebben we wel, foto’s ervan ook. Nergens kunnen we er eentje vinden, die daadwerkelijk in gebruik is op dat moment. Wie heeft zo’n foto of weet waar we er eentje kunnen vinden? Stuur een pb of mail naar twerda@keatsmuseum.frl

Bewoners Jan Reitsmastraat in het Kaatsmuseum

Bewoners van de Jan Reitsmastraat in Franeker konden dinsdagavond 24 januari op uitnodiging het Kaatmuseum bezoeken. Er waren slechts 6 aanmeldingen voor deze avond aangevuld met 2 aanmeldingen uit de Sjouke Helfrichstraat, die de eerste avond op het laatste moment door ziekte niet aanwezig konden zijn. Na een welkomstwoord en enige uitleg over het realiseren van het vernieuwde Kaatsmuseum in het voormalige pand van de ABN AMRO-bank, zijn de bewoners rondgeleid in het Kaatsmuseum.

Jan Reitsma

Theo Kuipers heeft de betekenis en de bijzondere prestaties van zowel Jan Reitsma (bijnaam: de Tulp) als ook Sjouke Helfrich (de lytse bakker mei de grutte stap) toegelicht met foto’s uit het archief van het Kaatsmuseum. Er zijn maar liefst twee kaatsverenigingen die de naam Jan Reitsma dragen. Naast de kaatsvereniging in zijn geboortedorp Pingjum ook de kaatsvereniging van Reduzum. Omdat het aantal aanmeldingen vooraf wat tegenviel zijn op het laatste moment nog vrijwilligers van het Kaatsmuseum uitgenodigd om het tweede deel van de avond bij te wonen. Hiervan hebben 8 vrijwilligers gebruik gemaakt. Daarmee kreeg Theo Kuipers toch nog een mooi aantal belangstellenden als toehoorders bij zijn beide interessante verhalen. De bewoners uit de Kaatsnamenbuurt en de eigen vrijwilligers hebben een genoeglijke en leerzame avond gehad.

Fryske ferhalenjûn yn it Keatsmuseum

Op 18 novimber wurdt rûnom yn Fryslân wer de ferhalejûn hâlden. It tema fan dizze jûn is: de ommekear. It Keatsmuseum docht dit jier ek wer mei. Ferteller fan dizze jûn is Johannes Bakker. Bakker wie dûmny yn Menaam, is mei emeritaat (pensjoen), mar preket sneintemoarns noch geregeld.

Bakker is in echte keatsleafhawwer. Sneintemiddeis is hy in trou besiker fan de keatspartijen.  It wurdt gjin preek, mar wol in moai en nijsgjirrich ferhaal.

De titel fan syn ferhaal is:

KEATSEN EN TSJERKE

De ommekear: fan tsjininoar nei meiinoar.

Wêr? Keatsmuseum, Frjentsjer, Voorstraat 76

Hoe let? Jûns om acht oere.

Tige wolkom. Wa’t earst yn de roef komt hat kâns fan plak. De tagong is fergees. In frije bydrage is altyd wolkom.

  

Bewoners Sjouke Helfrichstraat uit Franeker in het Kaatsmuseum

Bewoners van de Sjouke Helfrichstraat in Franeker konden dinsdagavond 25 oktober op uitnodiging het Kaatsmuseum bezoeken. Van de 23 aanmeldingen zijn 5 door ziekte op het laatste moment afgehaakt. Naast de 18 bewoners was Douwe Helfrich, de zoon van Sjouke Helfrich, ook aanwezig. Na een welkomstwoord en enige uitleg over het realiseren van het vernieuwde Kaatsmuseum in het voormalige pand van de ABN AMRO-bank, zijn de bewoners rondgeleid in het Kaatsmuseum.

Theo Kuipers heeft de betekenis en de bijzondere prestaties van Sjouke Helfrich toegelicht met foto’s uit het archief van het Kaatsmuseum. Hij kon daarbij putten uit het door hem geschreven artikel “Sjouke Helfrich-De lytse bakker mei de grutte stap” uit de Keatsfreon 2020, leuk aangevuld met enkele bijzonderheden door zoon Douwe Helfrich. Alle aanwezigen hebben een exemplaar van deze Keatsfreon meegekregen om thuis nog eens rustig na te lezen naar welke persoon hun straat is vernoemd met daarbij nog twee boekjes over de kaatsspelregels en de Franeker kaatskuier. De bewoners van de Sjouke Helfrichstraat hebben een genoeglijke en leerzame avond gehad, mogelijk gemaakt door de gemeente Waadhoeke. In de komende winterperiode zullen ook andere straten uit de Franeker Kaatsnamenbuurt voor een dergelijke avond worden uitgenodigd.

 

 

Kaatsmuseum in winter alleen geopend op afspraak

Vanwege de hoge energieprijzen heeft het bestuur van het Keatsmuseum besloten de deuren in de wintermaanden alleen te openen voor groepen op afspraak. Dat betekent dat het museum op 1 april weer opengaat voor individuele bezoekers. Normaal zijn wij in de winterperiode alleen op vrijdag en zaterdag open. De vrijwilligers die met het digitaliseringswerk bezig zijn (objecten digitaal op foto vastleggen) moeten dit zoveel mogelijk op één of twee dagdelen in de week in het Kaatsmuseum uitvoeren. Dit alles om kosten te besparen.

,,Dit jaar liep het energiecontract af voor het museum, waardoor we te maken hebben met variabele tarieven. ,,Waar wij normaliter pakweg ruim € 4.000 aan energielasten kwijt zijn, werd dit eind augustus door mij voor de begroting 2023 nog geschat op € 6.000, maar blijkt nu gedacht te moeten worden aan € 12.000 en mogelijk zelfs wel € 16.000”, legt penningmeester Theunis Piersma uit.

Combikaarten zijn één jaar geldig maar kunnen vanaf 1 november 2022 tot 31 maart 2023 niet bij het Kaatsmuseum worden ingeleverd!

Groepen (minimaal 10 personen) kunnen afspraak inplannen met Theunis R Piersma  info@keatsmuseum.frl of door te bellen: 06- 53 14 99 49

Weekend van de Wetenschap voor kinderen in Franeker

Op zaterdag 1 oktober vieren we het Weekend van de Wetenschap in Franeker. Het Koninklijke Eise Eisinga Planetarium, het Keatsmuseum, de Academie van Franeker en Museum Martena organiseren interessante, leuke en vrolijke activiteiten voor kinderen, die allemaal met wetenschap te maken hebben. Er is 11.00 tot 16.00 uur is er een doorlopend programma op verschillende plekken in de stad.

Botniastins

In de Botniastins kun je een raderwerk maken en kijken welke opstelling het snelste draait, dit heeft natuurlijk alles te maken met het wereldberoemde planetarium dat Eise Eisinga in zijn huiskamer knutselde. Verder kun je in de Botniastins meedoen aan het in kaart brengen van je eigen wereld. Wat vind jij belangrijk en wat moet er op jouw persoonlijke landkaart komen? Josse Pietersma, de superenthousiaste docent van de Junior Academie vertelt je eerst van alles over landkaarten vroeger en nu en daarna ga je zelf aan de slag.

Keatsmuseum

Het Keatsmuseum staat helemaal in het teken van ‘Meten is Weten’, hier ga je allerlei metingen doen van lengte en gewicht. Je kijkt naar de grootte van handen en voeten en kunt die vergelijken met handschoenen en voeten van topkaatsers in het museum. Ook ga je verschillen in ballen bestuderen.

Museum Martena

In Museum Martena houdt een echte professor een college over het Oud Fries. Hoe is onze Friese taal ontstaan en lijkt het echt zo op het Engels? Misschien leer je zelfs hoe je je naam kunt schrijven in het Oud Fries! Verder kun je in het museum knippen als Anna Maria van Schurman. Zij knipte als de beste met een piepklein schaartje. Kun je haar kunstwerken overtreffen?Je hoeft niet te reserveren voor de activiteiten, maar vol is vol. Het mooie is dat er altijd wel een andere activiteit is waar je aan mee kunt doen.

Gratis toegang

Kinderen hebben gratis toegang tot de activiteit op vertoon van een volwassene. De volwassen begeleiders betalen wel een toegangskaartje voor de musea en worden vriendelijk verzocht het museum te bezoeken en niet bij de activiteit te blijven. Het is raadzaam om een bezoek aan het Planetarium online vast te leggen.

Koningsbal PC

Woensdag 3 augustus (PC-dag) zijn we open!

Woensdag wanneer de PC gekaatst wordt op it Sjûkelân is ons museum gewoon geopend. Mocht u meer willen weten over het grote kaats-evenement wat die dag in de stad gehouden wordt, dan vertellen onze vrijwilligers u daar graag over. Het museum is op de PC-dag extra lang geopend, namelijk van 8:45 uur tot 17:00 uur.

Mocht u alles al weten over het kaatsen, dan bent u natuurlijk ook van harte welkom om alles te weten te komen over de geschiedenis van de sport.

Bijeenkomst bewoners van de Voorstraat

Voor zondagmiddag 19 juni waren alle bewoners en ondernemers van de Voorstraat door het bestuur uitgenodigd voor een feestelijke ontvangst in het Kaatmuseum met koffie/thee en oranjekoek van bakker Siesling. Na een welkomstwoord en enige uitleg over het realiseren van het vernieuwde Kaatsmuseum in het voormalige pand van de ABN AMRO-bank, inmiddels ruim 6 jaar geleden, werden de buurtbewoners rondgeleid in het Kaatsmuseum.

Kaatsclinic

Vervolgens werden de activiteiten verplaatst naar It Sjûkelân, waar een Kaatsclinic werd verzorgd door een van onze vaste gediplomeerde kaatstrainers. Zeven van de elf aanwezige bewoners hebben zich hier met veel enthousiasme aan gewaagd. Een tweetal toevallig opgepikte passanten, de dominee van Tzum en haar Hongaars sprekende collega uit Roemenië, bleken ook interesse in de kaatssport te hebben. De laatste bleek een sportliefhebber te zijn en sloeg meteen de eerste bal bij de kaatsclinic een heel eind weg, een natuurtalent.  Nadien heeft hij nog iets in het Hongaars in ons gastenboek geschreven, met de opmerking ‘dominee’.

Na de kaatsclinic is de middag afgesloten met een gezellig samenzijn met snackhapjes van buurman PéPé Snackservice en drankjes. De buurtbewoners hebben een leuke leerzame en sportieve zondagmiddag gehad en de vrijwilligers van het Kaatsmuseum hebben ook van deze middag genoten.

Wij zoeken vrijwilligers voor ons museum

Het Keatsmuseum is het oudste sportmuseum van Nederland en we durven wel te beweren dat we het grootste kaatsarchief hebben van Europa. Ons museum draait volledig op vrijwilligers.

Met een mooie collectie, bijzondere tentoonstellingen, prachtige kaatsverhalen maken bezoekers kennis met de Friese sport, maar ook met de internationale varianten.

Deze verhalen willen we natuurlijk blijven vertellen. Daarvoor kunnen we je hulp goed gebruiken. Daarom zoeken wij enthousiaste vrijwilligers. Heb je belangstelling dan kun je een mail sturen naar info@keatsmuseum.frl 

Foto: Henk Haar

Gastvrouw/gastheer

Voor de dagelijkse gang van zaken in het museum zoeken we vrijwilligers. Taken zijn onder andere het openen en sluiten van het museum, verkoop van entreebewijzen en het geven van rondleidingen.

Als algemeen medewerker ben je altijd onderdeel van een team vrijwilligers. Je werkt altijd samen met een andere vrijwilliger. Je kunt zelf bepalen hoe vaak en wanneer je in het museum wilt zijn.  Onze voorkeur gaat uit wel uit naar minimaal 1 of 2 keer per maand. Vaker mag natuurlijk altijd. Ook vaste dagen zijn mogelijk. Kennis van het kaatsen is wel een pré.

Kaatsprijs

Keatsmuseum is op zoek naar jouw mooiste kaats-voorwerp

De Koninklijke Nederlandse KaatsBond (KNKB) viert dit jaar zijn 125-jarig bestaan en het oudste sportmuseum van Nederland, het Kaatsmuseum, zijn 50-jarig bestaan. Naast de gebruikelijke tentoonstelling willen we daar via een tijdelijke expositie extra aandacht voor vragen door onder meer een aantal kaatsattributen, prijzen of andere aan de kaatssport gerelateerde voorwerpen, te laten zien waar een bijzonder verhaal aan vast zit.

Op de PC-torens staat: “Hjir is it keatsen, hjir rekket de bal it hert” en in het Kaatsmuseum: “Hjir is it ferhaal, it ferhaal fan it Keatsen”. Twee passende uitspraken van Baukje Wijtsma.

Tijdelijke expositie

Voor onze tijdelijke expositie roepen wij de hulp in van het kaatspubliek, kaatsers, oud-kaatsers, verenigingsbestuurders etc., die kaatsattributen aanreiken waar voor hen een leuk verhaal of een bijzondere emotie aan vast zit. Veelal zullen dit gewonnen prijzen zijn maar het kan ook om een ander aan de kaatssport verbonden voorwerp gaan.

Om tot een goede selectie voor de tijdelijke expositie te komen vragen wij u het volgende:

  • Maak (bij voorkeur) een liggende digitale foto van het object (Myn Moaiste)
  • Beschrijf in een verhaal van maximaal 300 woorden (halve A4) waarom dit object voor u zo bijzonder is of een speciale emotie oproept

Meedoen

Stuur uiterlijk op 15 maart a.s. de digitale foto samen met het bijbehorende verhaal naar het e-mailadres van het Kaatsmuseum: info@keatsmuseum.frl

Uit alle inzendingen zal een selectie worden gemaakt om te laten zien tijdens de tijdelijke expositie.